Stag 300 wtryski Valtek część 1

Dzisiaj opisze na przykładzie instalacji gazowej w Jaguarze z silnikiem V6 o mocy 200KM podstawowe informacje jakie zobaczysz kiedy uruchomisz program diagnostyczny w swojej instalacji. Omawiany przykład ze względu na liczbę nagromadzonych błędów montażowych i usterek doskonale nadaje się do pokazania jak wyglądają postawy strojenia instalacji gazowej. Zwłaszcza czego nie robić. Właściciel samochodu był święcie przekonany, że jego instalacja gazowa jest bardzo dobra, wystarczy wymiana filtrów i instalacja gazowa będzie działać jak nowa.  

Rozmowa i tłumaczenia, że sam serwis lpg to za mało nie odnosiły skutku. Doprowadzenie instalacji gazowej do stany używalności było rozciągnięte w czasie na kilka wizyt. Właściciel liczył, że samo się naprawi :). Pomysłowych Dobromirów nigdy nie brakuje, inny ciekawy przypadek  opisany jest tutaj :  //lpgmasters.pl/uszkodzony-elektrozawor-lpg/   Przecież przez tyle lat instalacja gazowa pracowała dobrze. Dla mnie to jest klasyka gatunku telenoweli „przyjeżdża klient do warsztatu”. Ostatecznie decyzja klienta była taka żeby naprawę zrobić tak tanio jak to tylko możliwe.

W tej części artykułu opisuje stan pierwotny oraz moje uwagi. W drugiej części artykułu //lpgmasters.pl/wtryskiwacze-valtek-czerwone-cz-2/  pokażę jakie efekty przyniosła częściowa naprawa instalacji.

Wstępne oględziny instalacji gazowej pokazały, że użyty reduktor LPG jest za mały do silnika. Parownik Zavoli  przeznaczony jest do silników o mocy do 150KM. W tym wypadku używany jest w instalacji gazowej obsługującej silnik o mocy 200KM. Prowadzi to do tego że wydajność reduktora LPG jest za mała. Objawy braku wystarczającej ilości gazu będą widoczne w momentach kiedy silnika będzie wykazywał zwiększone zapotrzebowanie na paliwo a wiec w momencie na przykład nagłego przyspieszania, jazdy pod górę itp.

Uwagę zwrócił fatalny stan wtryskiwaczy LPG. Zewnętrzne oględziny jednoznacznie wskazywały na ich zły stan techniczny i bardzo duży przebieg.

Po połączeniu się z programem diagnostycznym AC gas Synchro można było zobaczyć to co widać poniżej.

Na pierwszy rzut oka widać kilka parametrów budzących wątpliwosci

1. bardzo duże ciśnienie gazu w reduktorze
2. duży rozrzut czasów wtrysku benzyny i gazu
3. mapa gazowa ustawiona za bogato
4. bardzo duża wartość mnożnika

Dobrze dobrana i zestrojona instalacja gazowa powinna pracować przy ciśnieniu gazu mieszczącym się w przedziale 1.0 – 1.2 bara. Zbyt duże ciśnienie gazu prowadzi do trudności ze zestrojeniem instalacji, powoduje nadmierne spalanie gazu. Ponadto duże ciśnienie gazu źle wpływa na pracę wtryskiwaczy gazowych.  wtryskiwacz LPG aby otworzyć się musi pokonać opór jaki stawia ciśnienie gazu. W efekcie czym większe ciśnienie gazu tym większa siła jest konieczna do otwarcia wtrysku gazowego. Co gorsza, prowadzi to w efekcie do tego, że czas otwarcia wtryskiwacza gazowego zwiększa się.

Zjawisko to wpływa zdecydowanie niekorzystnie na pracę instalacji gazowej.  Ogólna zasada mówi że czym wtryskiwacz gazowy jest szybszy tym lepiej.

W omawianym przypadku ciśnienie gazu jest ustawione na bardzo wysoką wartość 1.4 bara. Patrząc na kształt i wartość mnożnika (pomarańczowa linia) można wywnioskować, że przy niższym ciśnieniu wydajność instalacji gazowej była zbyt niska dlatego ustawiono tak wysokie ciśnienie gazu. Praca silnika na mniejszym ciśnieniu gazu była nierówna i niestabilna.

czasy wtrysku benzyny na gazie powinny być identyczne jak podczas pracy na benzynie. Co równie ważne czasu wtrysków dla poszczególnych cylindrów powinny być takie same z dopuszczalnym odchyleniem +/-1ms.

W omawianym przypadku widać, że czas wtrysku gazu nie jest taki sam na każdym cylindrze. Na cylindrze numer 5 czas wtrysku gazu wynosi 5,0[ms] a na cylindrze numer 1 tylko 4,6[ms]. Różnice czasu na poszczególnych cylindrach wskazują, że jest różna wydajność wtrysków LPG na poszczególnych cylindrach. 

Jeżeli Twoja instalacja gazowa zachowuje się w ten sposób to jest to sygnał, że wtryskiwacze lpg są zużyte, rozkalibrowane lub wtryski gazowe wymagają wymiany na nowe.

Inną przyczyną, że instalacja gazowa lpg nie działa prawidłowo może być niewłaściwe węże gazowe podające gaz do cylindra. W prezentowanym przypadku użyto niewłaściwych węży. Ich średnica może zmieniać się na skutek różnych przyczyn a to wpływa bezpośrednio na ilość podawanego gazu do cylindra. Dokładniej problem opisany jest w tym artykule : //lpgmasters.pl/dobor-wlasciwych-wezy-lpg/

Zielona linia na wykresie w programie do ustawiania instalacji gazowej pokazuje jak „układają” się czasu wtrysku gazu. Niebieska linia pokazuje czasu wtrysku benzyny zebrane podczas jazdy testowej kiedy miało miejsce strojenie instalacji gazowej na drodze.

Ogólna zasada jest taka, że linia zielona powinna się pokryć z linią niebieska.

Zdarzają się w pewnych granicach odstępstwa od tej reguły ale jest to znikomy procent przypadków .

Jeżeli zielona linia jest powyżej niebieskiej to znaczy że w danym zakresie pracy instalacji gazowej mieszanka jest za bogata.

Jeżeli zielona linia jest poniżej niebieskiej to znaczy że w danym zakresie pracy instalacji gazowej mieszanka jest zbyt uboga.

W omawianym przypadku widać z wykresu, że instalacja gazowa jest tak zestrojona, że w przedziale od 2ms do około 4ms linie zielona i niebieska są prawie idealnie pokryte. Dla czasów wtrysku powyżej 4ms mieszanka gazowa jest „zbyt bogata”. W efekcie prowadzi to do zwiększenia zużycia paliwa przez instalację gazową. Należy tak przeprowadzić strojenie instalacji gazowej żeby w całym zakresie czasów wtrysku linie zielona i niebieska pokrywały się. Idealne pokrycie linii na wykresie jest trudne do osiągnięcia. Wymaga długotrwałej regulacji. Dopuszczalne są odchyłki pokrycia w granicach +/- 3%.

W tym konkretnym przypadku takie ustawienie czasów wtrysku wymuszone było tym, że przy próbach prawidłowej regulacji instalacji przy wyższych czasach wtrysku odczuwalny był brak mocy i występowało poszarpywanie silnika.

Mnożnik jest funkcją, którą używa się przy wyznaczaniu wartości czasu wtrysku gazu. W dużym uproszczeniu, dla danego punktu czas wtrysku benzyny mnoży się przez pewien współczynnik (tzw. mnożnik) oraz koryguje się czas wtrysku gazu o poprawki wynikające z innych czynników jak na przykład temperatura reduktora lpg, temperatura gazu, napięcie zasilania wtryskiwaczy gazowych.

Nie ma jednego określonego modelu alni wzoru jak powinien na wykresie w programie diagnostycznym kształt mnożnika.  Zalecane jest żeby jego wartość nie przekraczała 1.2-1.3 w najwyższym punkcie. Ogólnie przyjmujemy że tak korygujemy wartość mnożnika na wykresie aby zielona i niebieska linia się pokryły.

W ten sposób dochodzimy do momentu kiedy można uznać, że instalacja gazowa jest relatywnie dobrze zestrojona.  Lepsze wystrojenie instalacji gazowej wiąże się z tym, że wykonując regulację wprowadza się tzw. korekty po obrotach, temperaturze. Najbardziej precyzyjne strojenie robi się  korzystając z informacji jakie uzyskujemy z pokładowego systemu OBD2. Strojenie instalacji gazowej robi sie obserwując korekty długookresowe i krótkookresowe. Tak zaawansowana regulacja instalacji gazowej wymaga dużego doświadczenia.

W drugiej części artykułu pokażę jak dysponując ograniczonym budżetem można podjąć próbę usunięcia większości problemów i doprowadzenia instalacji gazowej do stanu pozwalającego na jej bezbolesne użytkowanie.