Wskaźnik poziomu gazu lpg
Mały niepozorny element jakim jest wskaźnik poziomu gazu na butli lpg służy do oceny ile gazu pozostało jeszcze w zbiorniku lpg. Napisałem, że służy do oceny a nie do wskazania ile jest gazu i to nie jest pomyłka. Typowe wskaźniki gazu lpg jakie stosuje się samochodowych instalacjach gazowych służą wyłącznie do orientacyjnej oceny ile masz gazu w zbiorniku. Związane jest to z ich wewnętrzną budową, dokładnością wskazań. Wszystko zaś determinuje cena końcowa elementu.
Jak działa wskaźnik poziomu gazu?
Zasada działania wskaźnika poziomu gazu lpg jest bardzo prosta. W najprostszym przypadku polega to na tym, że na spodzie takiego czujnika poziomu gazu jest kawałek metalu, który jest poruszany( przesuwany) przez magnes. Element magnetyczny jest wbudowany w wielozawór lpg. Razem z przemieszczaniem się pływaka wielozaworu porusza się wskazówka na wskaźniku poziomu gazu lpg. To wszystko, nie ma w tym żadnej wielkiej magii. Wskazówka na czujniku poziomu gazu i pływak wielozaworu lpg są ze sobą sprzężone magnetycznie.
Możesz zapytać czy nie prościej byłoby zastosować jakiś rodzaj czujnika elektrycznego. Wtedy może wskazania takiego czujnika byłyby bardziej precyzyjne i bardziej powtarzalne. To jest dobre pytanie. Odpowiedź jest prosta. Z powodów bezpieczeństwa przepisy dotyczące samochodowych instalacji lpg zabraniają tego. Niemożliwy jest jakikolwiek fizyczny kontakt między gazem lpg a elementami zasilanymi prądem elektrycznym.
Lista możliwych technicznie i ekonomicznie rozwiązań jest mocno ograniczona. Realnie zostaje metoda oparta na polu magnetycznym. Ewentualnie wykorzystanie przetworników ultradźwiękowych do pomiaru poziomu gazu lpg w zbiorniku. Ultradźwiękowy wskaźnik poziomu gazu ma jednak jedną wielką wadę, są bardzo drogie. Rozwiązania które ja widziałem kosztowały około 70-80 euro czyli mniej więcej 300zł + vat. Sam przyznasz, że taka cena jest trudna do zaakceptowania, a jest to cena samego czujnika bez kosztów montażu na butli lpg.
W praktyce producenci dążą do optymalizacji kosztów. Nie przykładają wielkiej wagi do wskaźników poziomu gazu do zbiornika lpg. Co można z tym zrobić? W praktyce nic. Musisz się pogodzić, z tym że działanie czujnika pozostawia wiele do życzenia. W realnym życiu wskaźnik poziomu lpg w samochodzie może działać jak mu się podoba. Może nie działać, może działać albo może działać tak jak mu się podoba.
Jaki wskaźnik poziomu gazu lpg wybrać?
Na przestrzeni lat konstrukcja wskaźnika gazu lpg ulegała zmianie. Za to zasada działania wskaźnika poziomu gazu na butli lpg ciągle jest taka sama. Na początek zobacz zdjęcie na samej górze tego wpisu na blogu. Pokazuje 3 przykładowe wskaźniki poziomu lpg, każdy o nieco innej konstrukcji.
Pierwszy z lewej to najstarszy model wskaźnika. W zasadzie można powiedzieć, że taki wskaźnik gazu to jest potencjometr. Wewnątrz ma powierzchnię na której naniesiona jest warstwa materiału o zmieniającej się rezystancji. Opór zmienia się w funkcji położenia wskazówki. Rezystancja takiego czujnika najczęściej wynosi 50kΩ albo 20kΩ albo 90Ω. Czujnik taki wyróżnia się tym, że ma dwa styki do podłączenia kostki od wiązki elektrycznej. Na zdjęciu poniżej widzisz jak wygląda czujnik o rezystancji 50kΩ ( pierwszy z lewej). Taki czujnik poziomu gazu będzie współpracował z każdym sterownikiem lpg. Dlatego popularny sterownik lpg Stag https://lpgmasters.pl/sterownik-stag-300/ nie ma z takim czujnikiem żadnych problemów.
Z biegiem czasu producenci instalacji lpg zaczęli wprowadzać swoje własne bardziej wyrafinowane rozwiązania. Na przykład polska firma KME ma własny wskaźnik poziomu gazu lpg PW2. (Warto wiedzieć, że ta firma jest producentem instalacji lpg KME Nevo.) Wskaźnik KME PW2 zdecydowanie różni się od wcześniejszych klasycznych rozwiązań. Wskaźnik poziomu gazu PW2 jest oparty o podzespoły elektroniczne. Pomiar odbywa się za pomocą czujnik Halla. Nie ma tutaj klasycznego elementu oporowego. A na podobnej zasadzie jak czujnik poziomu gazu PW2 działają inne wskaźnik poziomu gazu lpg. Na przykład czujnik poziomu lpg WPL produkowany przez firmę AC. Na zdjęciu powyżej to ten z prawej strony. Warto jeszcze wspomnieć o firmie LpgTech. Firma ta produkuje czujnik poziomu gazu TECHLevel 2.0. Zasada działanie tego wskaźnika poziomu gazu również oparte jest o efekt Halla.
Budowa elektronicznego czujnika poziomu gazu KME PW2
Jako ciekawostkę na zdjęciach poniżej pokażę Ci jak wygląda od wewnątrz budowa czujnika poziomu gazu lpg na przykładzie czujnika poziomu PW2 firmy KME. Zasadniczo jest to dosyć proste urządzenie. Składa się z elementu elektronicznego który nazywa się czujnik Halla. Do tego potrzebny jest stabilizator napięcia, który zapewni odpowiednie i stabilne napięcie zasilania czujnika Halla. W przypadku czujnika PW2 jest to stabilizator napięcia +8V. Do tego jeszcze kilka wzmacniaczy operacyjnych, 5 diod LED i to są podstawowe elementy z jakich składa się czujnik poziomu gazu lpg wykorzystujący efekt Halla.
Warto zauważyć, że wskaźnik poziomu gazu lpg z czujnikiem Halla takie jak choćby czujnik poziomu PW2 albo wskaźnik poziomu gazu TECHlevel 2.0 maja wtyczkę na 3 piny. Wynika to z tego, że tego typu czujniki potrzebują do działania 3 linii : linii sygnałowej, masy i zasilania. Dlatego pokazują one poziom gazu dopiero po włączeniu zapłonu w samochodzie.
Kalibracja wskaźnika poziomu gazu lpg
Całkiem osobna sprawa to kwestia odpowiedniego „zestrojenia” czujnika, tak żeby pokazywał stabilnie i przez długi czas faktyczny poziom gazu w zbiorniku lpg. Są sterowniki gazowe, które pozwalają na mniejsze lub większe zautomatyzowanie tego procesu. producenci instalacji lpg chwalą się, że maja opracowane procedury, które potrafią same zrobić kalibrację czujnika. Z mojego doświadczenia powiem Ci, że te automaty działają różnie. Jedne lepiej drugie gorzej. Na pewno żaden nie gwarantuje prawidłowych odczytów przez długi czas, to znaczy kilka lat. często jest niestety tak, że nawet jak wszystko ustawisz i dopieścisz to niestety z czasem cały Twój wysiłek idzie na marne, ponieważ zauważasz że lampki na przełączniku w kabinie zaczynają żyć swoim życiem.
Co mogę Ci poradzić? Na pewno w pełni skuteczna metoda jest jeżdżenie na wskaźnik kilometrów w samochodzie. Wiem, mało zadowalające rozwiązanie ale za to bardzo skuteczne.
Na zakończenie warto dodać, że zasadniczo można używać różnych wskaźników poziomu gazu niezależnie kto je wyprodukował. Pewne ograniczenia co prawda, są co do wskaźników poziomu gazu z czujnikiem Halla. Tutaj może czekać Ciebie niespodzianka. Czujnik na przykład TechLevel 2.0 może ( ale nie jest to reguła) nie współpracować ze sterownikami z rodziny Stag.Na szczęście wszystkie wskaźniki poziomu gazu lpg oparte na elemencie rezystancyjnym będą bezproblemowo działały z każdym sterownikiem gazu niezależnie kto jest jego producentem.